MELASMA

Melasma is een pigmentstoornis wat ook wel het ‘zwangerschapsmasker’ wordt genoemd. Er is sprake van een “overgevoelig” pigment- en vasculair systeem. Hierdoor maken de pigmentcellen teveel pigment aan waardoor de huid ter plaatse donker wordt. Er ontstaan door verschillende oorzaken, maar met name door hormoonschommelingen, lichtbruine tot donkerbruine vlekken op het voorhoofd, bovenlip of jukbeenderen. Het komt vaak evenwijdig voor en valt te herkennen aan het grillige karakter.

We zien het met name ontstaan bij vrouwen rond de 30-40 jaar, waar hormoonschommelingen sneller voorkomen. Vaak heeft men het idee dat het er ineens was. Het kan namelijk plotseling optreden en met de tijd mogelijk verergeren en uitbreiden. Bij anderen zien we weer dat het geleidelijk optreedt.
Melasma kent een chronisch karakter wat inhoudt dat als het eenmaal is ontstaan, men er gevoelig voor blijft. De pigmentvlekken kleuren in de zomerperiode dan vaak ook donkerder, waardoor ze weer meer opvallen.

Melasma - vindjehuidtherapeut.nl

Wat is de oorzaak van melasma?

De vlekken ontstaan geleidelijk door blootstelling aan zon in combinatie met hormonen oestrogeen en progesteron die de aanmaak van melanine stimuleren. Als reactie op deze hormonale toename, geven de pigmentcellen meer pigment af. Melasma zien we dan ook regelmatig tijdens de zwangerschap, vandaar de naam zwangerschapsmasker. Ook orale anticonceptie en hormonale therapieën kunnen van invloed zijn op het ontstaan of het verergeren van melasma.
Bij sommige mensen kunnen na stoppen van; de therapie, anticonceptiegebruik of na de bevalling, de vlekken afnemen en verdwijnen. Helaas komt het vaker voor dat ze achterblijven en het een meer chronisch karakter krijgt.

 

Welke huidbehandelingen zijn geschikt?

Voor een gerichte aanpak is een combinatie van therapieen bij melasma noodzakelijk. De juiste skincare met effectieve ingredienten voor thuis, gecombineerd met peelings en laser in de praktijk. Hieronder gaan we in op de geschikte lasertechnieken.

Lasertherapie

Lasertherapie kan met name worden ingezet bij dermaal, hardnekkige en/of vasculair melasma. Gezien het feit dat melasma gevoelig is voor warmte worden thermische lasers afgeraden. Dit om de kans op een recidief of verergering van de pigmentatie te voorkomen.
Het is essentieel  dat lasertherapie wordt toegepast in combinatie met een (topicale) anti-tyrosinase behandeling. Dit moet ook gebruikt blijven worden om recidief te voorkomen. Wanneer er voor laser wordt gekozen zijn onderstaande golflengten het meest geschikt gebleken.

Nd:YAG laser 1064nm qs en ps 
De full beam en/of gefractioneerde Q-switched en pico Nd:YAG laser wordt veel ingezet  vanwege zijn lange golflengte die diep penetreert en daardoor effectief is voor dermaal melasma. Daarnaast is dit een veilige golflengte voor de donkere huidtypes.
Omdat de pulsen van pico-lasers nog korter zijn dan een Q-switched lasers, namelijk picoseconden, zien we dat deze een groter akoestisch effect hebben en minder thermale energie geeft. Wat het in de basis de meest veilige techniek maakt.

Voor epidermaal melasma bij  huidtypen I-III zijn golflengten zoals de KTP- 532nm, Ruby- 694nm en de Alexandrite laser 755nm effectief.

Voorbeelden van geschikte lasers zijn: de Hollywood Spectra of PicoPlus van Lutronic.

 

Het werkingsmechanisme

Fotoakoestisch – bij traditionele qs  lasers is bij het behandelen van pigment sprake van destructie van de pigmentbevattende cel, met celdood als gevolg. Door deze celdood ontstaat een inflammatie wat bij melasma een verergering of PIH kan veroorzaken. Om deze reden wordt bij het behandelen van melasma de voorkeur gegeven aan subcellulaire selectieve fotothermolyse, ook wel ‘laser toning’ genoemd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een gefractioneerde lens, grotere spotsizes, zeer korte (liefst pico)pulsen, lage energie en meerdere passes. Door gebruik te maken van een dergelijke techniek ontstaat minimale schade aan de melanocyten en keratinocyten en kan celdood voorkomen worden. Omdat hierbij de inflammatie en warmte minimaal is, is de kans op verergering van melasma kleiner.

Vasculair melasma
Meer en meer wordt duidelijk dat bij melasma veelal ook sprake is van een afwijkende angiogenese en vasodilatatie van dermale venen in plaats van alleen een verhoogde melanogenese, die zorgt voor pigmentatie.

Naast de onregelmatige, grillige hyperpigmentatie (melasma) zien we in en rondom het gebied een toename van bloeddoorstroming. De huid vertoont naast de pigmentvlekken diffuse roodheid en zichtbare vaattekeningen. Deze roodheid komt voort uit dermaal pigment. Dit pigment wordt ingekapseld door dermale macrofagen waarna deze een sterk vasculaire component ontwikkelen

Belangrijk is om eerst de pigmentatie zo licht mogelijk te krijgen. Bij voorkeur stabiel. Onderstaande golflengten kunnen ingezet om de vascularisatie aan te pakken:

  • KTP 532nm (vb: DermaV van Lutronic)
  • IPL 420-1400nm (vb: Clearlight van Zimmer Aesthetics, Etherea van Vydence Medical
  • Nd:YAG (vb: Clarity II van Lutronic)

ARTIKELEN MELASMA

Pigmentaandoeningen